Datum: 31 augustus 2023
De laatste dagen staan dakloze mensen en mensen zonder papieren volop in de schijnwerpers.
Enerzijds is het Zuidstation plotsklaps het toneel van veiligheidsacties, de eerste afgelopen zaterdag geleid door minister van Binnenlandse Zaken Vanderlinden (CD&V), en vandaag (31 augustus) vindt een tweede razzia plaats georganiseerd door de NMBS en de Federale Spoorweg Politie. Het doel is een einde te maken aan de aanhoudende problemen in het station, om de veiligheid van passagiers en personeel te garanderen, o.a. door er de dakloze mensen te verdrijven.
Anderzijds heeft Nicole de Moor (CD&V), de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, besloten de opvang van mannen binnen het Fedasil-netwerk tijdelijk op te schorten. Een beslissing die een nieuwe opvangcrisis zal veroorzaken en het aantal dakloze mensen per definitie zal doen toenemen.
Geen nieuws voor de hulpverleners
Toch wordt de problematiek van de toenemende dakloosheid en het gebrek aan betaalbare huisvestingsoplossingen al lange tijd benadrukt door zowat alle hulporganisaties.
De telling van Bruss'help voor 2022 constateerde 7.134 dak- en thuisloze mensen, waarvan 809 in de openbare ruimte. De cijfers zijn alarmerend en de toename is duidelijk: de daklozenpopulatie is sinds 2020 met 18,9% gestegen.
Toch veroorzaakten deze cijfers weinig of geen opschudding toen ze eind juni bekend werden gemaakt. Het fenomeen dakloosheid leek niemand meer te raken en politieke besluitvormers praten liever over een "crisis" en nemen hun toevlucht tot schijnoplossingen of onmenselijke acties zoals nu met de “opkuis” van het Zuidstation.
Deze rampzalige situatie is een politieke keuze!
Toch hebben we, in tegenstelling tot wat de actualiteit ons doet geloven, niet te maken met een crisis op het gebied van dakloosheid of duurzame huisvesting als zodanig. De situatie is er eerder een van ontsporing en verslechtering, waartegen de overheid in gebreke blijft. Sinds 2008 beschikt Brussel over relatief betrouwbare cijfers over de staat van dakloosheid. Die hadden beleidsmakers moeten aanzetten tot gerichte, structurele acties. We kunnen echter alleen maar concluderen dat dit niet het geval is geweest, en zonder druk vanuit de sector is er weinig uitzicht op verandering. Het tegenovergestelde zal waarschijnlijk gebeuren, terwijl we aan de vooravond staan van een nieuwe opvangcrisis!
Geen einde aan dakloosheid zonder duurzaam beleid voor (her)huisvesting en preventie!
De huidige situatie is niet alleen ondraaglijk voor daklozen, het is ook een enorme verspilling van menselijke en financiële middelen voor hulporganisaties. We herinneren politici op regionaal niveau eraan dat het hun plicht is structurele maatregelen te nemen op het gebied van duurzame (her)huisvesting en gerichte preventieve actie. Tegelijkertijd roepen we de federale regering voortdurend op om haar opvangverplichtingen na te komen. Maar de afgelopen dagen ging het enkel over repressieve maatregelen en veiligheidsprogramma's: maatregelen die de ellende camoufleren, maar er niets aan doen..
Om een blijvende verandering teweeg te brengen, is het tijd dat politici hun verantwoordelijkheid nemen en structurele maatregelen nemen om een eind te maken aan dakloosheid.
Ten eerste moeten dakloze mensen snel en duurzaam worden gehuisvest. Er zijn verschillende manieren om dit te doen, zoals sneller sociale woningen creëren, een quotum van sociale woningen voor dakloze mensen invoeren, de private huurprijzen reguleren, enzovoort. Bovendien is er meer multidisciplinaire ondersteuning nodig voor dakloze mensen om hun terugkeer naar een woning te vergemakkelijken.
Ten tweede mag niemand op straat komen te staan. Dat betekent dat ook asielzoekers adequaat worden opgevangen en dat er specifieke oplossingen komen voor migranten zonder papieren.
Ten slotte moeten we voorkomen dat meer mensen in precaire situaties terechtkomen, door passende en gerichte preventiemaatregelen, zoals een systeem van specifieke overeenkomsten met alle sociale huisvestingsinstanties ten voordele van de meest precaire groepen, en maatregelen om huisuitzettingen te voorkomen.
We zijn de verontwaardiging voorbij, de huidige situatie is ronduit onaanvaardbaar! We willen een echt structureel beleid om een einde te maken aan dakloosheid in Brussel. Er moet nu actie komen om een eind te maken aan alle dakloosheid!
Ondertekenaars
- AMA - Federatie van onthaaltehuizen en hulporganisaties voor daklozen
- BBRoW – Brusselse Bond voor het Recht op Wonen
- Syndicat des immenses
- DoucheFLUX
- Bico-Federatie
- Straatverplegers