Team Straatverplegers loopt de 20KM van Brussel en stemt voor huisvesting

Ballon en QR-code ontrafelen politieke standpunten over dakloosheid

Brussel, 26 mei 2024

Onder het motto “Wij lopen en stemmen voor het einde van dakloosheid”, neemt Straatverplegers vzw voor de 17e keer deel aan de 20 kilometer van Brussel. De race valt dit jaar net voor de verkiezingen van juni 2024. De 221 lopers van Straatverplegers lopen daarom met een specifieke T-shirt en een ballon. Via een QR-code brengen ze het publiek op een webpagina waar de Brusselse partijprogramma’s ontleed zijn in functie van maatregelen die bijdragen aan het eind van dakloosheid, met een accent op huisvesting en geestelijke gezondheidszorg.

Samen met andere organisaties, analyseerde Straatverplegers de Brusselse partijprogramma's op hun standpunten over dakloosheid. Dat gebeurde aan de hand van dertien vragen over drie thema's: "sociale huisvesting", “Opvang en herhuisvesting van dakloze mensen” en "geestelijke gezondheid en verslaving". De antwoorden op de vragen werden beoordeeld met een score gaande van "voor", "tegen", "twijfelend", "onzeker" tot "niet behandeld". De geanalyseerde partijprogramma’s waren die van DéFI, CD&V, Les Engagés, Ecolo, Groen, MR, Open Vld, N-VA, PS, PTB/PVDA & Vooruit.

De organisatie stelde zo een matrix samen van 143 antwoorden. Het resultaat geeft een indicatie van hoe de Brusselse politieke partijen tegen de problematiek van dakloosheid aankijken. Of niet.
 

Bij gebrek aan standpunt ...

Het goede nieuws: slechts op één van de dertien vragen kwamen twee uitgesproken negatieve antwoorden. Zowel DéFI als MR spreken zich in hun partijprogramma uit tegen een hernieuwbare of onbepaalde huurovereenkomst in sociale woningen.

Maar anderzijds stelt Straatverplegers vast dat 69 antwoordvakken gewoon leeg blijven, wat betekent dat de partijen ze in hun verkiezingsprogramma niet behandeld hebben. Nog dertien andere antwoorden scoren "twijfelend" of "onzeker".

Feit blijft dat alle partijen samen zich 59 keer expliciet positief voor de ene of de andere maatregel uitspreken. Zo zijn acht van de elf partijen voor de voortzetting van de ontwikkeling van sociale woongelegenheid (DéFI, MR en Les Engagés hebben geen duidelijk standpunt), zeven zijn voor lichte huisvesting (genre woonmodules…) en zes voor de ontwikkeling van het model van Sociale Verhuur Kantoren (SVK’s).

Op de vraag "Bent u voorstander van het prioriteren van de productie van sociale woningen door het opleggen van quota op openbare gronden?", is slechts in twee partijprogramma’s een positief standpunt terug te vinden (CD&V & PTB/PVDA), wat overigens ook het geval is voor de vraag over de al dan niet verlengbare huur in sociale woningen (enkel PTB/PVDA & Vooruit nemen een duidelijk positief standpunt in).

In het partijprogramma van de PS zijn de meeste positieve standpunten voor de gestelde vragen terug te vinden (10/13), gevolgd door Ecolo (9/13). Op basis van het partijprogramma van DéFI kan slechts één vraag positief beantwoord worden, Groen, Open Vld en N-VA blijven steken op twee positieve standpunten.

 

De details van de analyse vind je hier terug 

 

manifestation

Het belang van deze verkiezingen

In 2022 registreerde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een ongekend aantal van 7.134 dakloze en slecht gehuisveste mensen, waarvan 809 in openbare ruimten. Deze cijfers betekenen een stijging van 18,9% tussen 2020 en 2022. Sinds 2008 is het aantal zelfs verviervoudigd, wat duidelijk maakt dat er dringend actie moet worden ondernomen.

De budgetten voor hulp aan dakloze mensen zijn in Brussel de afgelopen legislatuur aanzienlijk gestegen, van 34,5 miljoen in 2019 tot 73 miljoen in 2024. Deze verhoging was met name een reactie op de opeenvolgende crises die zich hebben voorgedaan, namelijk de Covidepidemie, de stijging van de energieprijzen, de oorlog in Oekraïne, enz. Tegelijkertijd zijn de integratie regelingen (Housing First, thuisbegeleiding en post-opvangbegeleiding) ook versterkt, zij het in mindere mate.

Op het gebied van duurzame herhuisvesting waren de oproepen van lokale overheden, OCMW's en SVK’s (Sociale Verhuurkantoren) voor projecten om woningen vast te leggen voor kwetsbare groepen een echte mislukking (van de verwachte 400 woningen werden er slechts 50 vastgelegd). Er kwam wel nog recent de invoering van een quota van 6% sociale woningen voor dakloze mensen binnen de Openbare Vastgoedmaatschappijen (OVM).

Hoewel er enige vooruitgang is geboekt, blijven de uitdagingen groot en zullen ze helaas blijven toenemen, gezien de toename van het aantal dakloze en slecht gehuisveste mensen, het beleid om geen aanvragers van internationale bescherming te accepteren, de groeiende crisis op het gebied van betaalbare huisvesting, enz.

Straatverplegers vraagt zich dan ook sterk af of de programma's van de politieke partijen wel ambitieus genoeg zijn om de doelstelling van de Verklaring van Lissabon, die België heeft ondertekend, te halen, namelijk een einde maken aan dakloosheid tegen 2030. Het is aan de volgende regeringen (2024-2029) om dit doel te bereiken...

* De 3 thema’s en 13 vragen:

1. Sociale Huisvesting

  • a. Voor of tegen het blijven bouwen van sociale woningen?
  • b. Voor of tegen het prioriseren van de productie van sociale woningen door het opleggen van quota op overheidsterreinen?
  • c. Voor of tegen een quotum van sociale woningen per gemeente?
  • d. Voorstander van het prioriteren van de productie van sociale woningen door quota's op te leggen aan particuliere projecten?
  • e. Voorstander van hernieuwbare of onbepaalde huurovereenkomsten voor sociale huisvesting

​​​​2. Dakloze mensen herhuisvesten

  • a. Voor of tegen prioritaire toewijzingsquota voor openbare huisvesting (andere dan sociale huisvesting)?
  • b. Voor of tegen de ontwikkeling van SVK’s - Sociale Verhuurkantoren?
  • c. Voor of tegen tijdelijke bezettingen voor huisvestingsdoeleinden?
  • d. Voor of tegen lichte huisvesting (tiny houses …)?
  • e. Voor meer nood- en transitwoningen?

3. Gezondheid en verslaving

  • a. Voor of tegen de versterking van ambulante geestelijke gezondheidszorg?
  • b. Voor of tegen het versterken van de residentiële geestelijke gezondheidszorg (psychiatrische verzorgingstehuizen, beschermd wonen)?
  • c. Voor of tegen de ontwikkeling van laag-risico drugs consumptieruimtes?